In dit jaarverslag kijken we terug op 2019 en 2020 en geven wij per gemeente inzicht in de cijfers. De cijfers van beide jaren kunnen goed met elkaar vergeleken worden en hierdoor kunnen de verschillen snel worden opgemerkt.
Per thema/kernactiviteit houden we zicht op het aantal casussen dat door het ZVH ZHZ is uitgevoerd. Zo kunnen we de trends en ontwikkelingen per gemeente bespreken met de betreffende gemeente en andere ketenpartners. De cijfers over de jaren 2019 en 2020 vindt u bij de verschillende trends. Echter, cijfers alleen geven geen volledig en soms ook geen 100% juist beeld van de werkelijkheid. Voor de volledigheid duiden we de cijfers per thema. Daarnaast richten de activiteiten en werkzaamheden van het ZVH ZHZ zich vaak op situaties die langdurig en complex zijn. Hierdoor is het niet altijd mogelijk om dat in harde cijfers uit te drukken. Zo komt in de interviews ook de Corona-crisis aan bod en de verwachte invloed hiervan op de cijfers voor komende jaren.
De overzichten van de thema’s geven een goed beeld van de inzet door het ZVH ZHZ op de verschillende werkgebieden. We zien een mix van (groot) stedelijke problematiek tov de vraagstukken van de meer landelijke gemeenten.
Advies en expertise bij complexe multiproblematiek of overige casuïstiek waarin partners vastlopen. De casus wordt voorzien van een advies van ZVH ZHZ teruggegeven aan het voorveld of aangemeld bij het ZVH voor een PGA (persoonsgerichte aanpak). In de beleidsagenda is bepaald dat deze functie als product wordt ingezet. Dit ook om de instroom van casuïstiek te beheersen en de aangescherpte triage op aanmeldingen te borgen.
Kern van de werkwijze is dat de procesregisseurs de verantwoordelijkheden van professionals van de bij de casus betrokken organisaties niet overnemen. We brengen wel de organisaties bij elkaar, organiseren zo de uitwisseling van relevante actuele informatie en waarborgen dat inzet vanuit één of meerdere partners in afstemming plaatsvindt. We blijven investeren in de relatie met onze ketenpartners met oog voor de wederzijdse afhankelijkheden. Hierbij blijven we in gesprek over aanwezigheid, samenwerkingsgerichtheid, de competentie om ‘belangenoverstijgend’ te denken/werken en de bevoegdheid/positie om doorbraken te kunnen realiseren in de aanpak.
Binnen de regio Zuid-Holland Zuid constateren we dat jongeren in de leeftijdscategorie 12-23 jaar zich in toenemende mate in groepsverband bezighouden met overlastgevend, grensoverschrijdend en/of crimineel gedrag. Waarbij ook geweld niet wordt geschuwd. Deze trend is zorgelijk en veroorzaakt forse maatschappelijke schade. Het ZVH ZHZ heeft daarom een integrale maatwerkaanpak ontwikkeld, specifiek gericht op deze doelgroep. Het doel van de aanpak is om het aantal jeugdgroepen terug te dringen, jongeren aan deze groepen te onttrekken en waar mogelijk te voorkomen dat nieuwe aanwas zich hierbij aansluit. Hiermee zet het ZVH ZHZ in op preventie en bestrijding van jeugdcriminaliteit, die een ontwrichtend effect kan hebben voor zowel de betrokken persoon (bijvoorbeeld een latere criminele carrière) als voor de samenleving.
Vanuit de volwassenentafel loopt vanaf 2019 de maatwerkaanpak gericht op HIT-cliënten, met als doel de huidige HIT-aanpak beter te laten aansluiten op de praktijk. Deze nieuwe maatwerkaanpak startte als een pilot in Dordrecht en na een positieve evaluatie in het eerste kwartaal van 2020 is deze ook uitgerold naar de andere gemeenten in de regio. Een belangrijk voordeel van de nieuwe werkwijze is dat we in samenspraak met de betrokken partners aan de voorkant kijken welke aanpak het meest passend is voor de betrokken persoon. Ook biedt de pilot de mogelijkheid om, indien nodig, de criteria te verruimen. Hierdoor kunnen ook personen die veroordeeld zijn voor andere delicten dan de gangbare HIT-feiten, in aanmerking komen voor deze aanpak.
Op het thema Radicalisering werken we met de zorg- en veiligheidshuizen regio Rijnmond samen vanwege de beperkte volumes en de benodigde specialistische capaciteit van regionale en landelijke partners. De ZVH-en voeren gezamenlijk de weeg- en casusoverleggen Contra Terrorisme en Radicalisering (CTER) uit voor het hele arrondissement. Daar waar de ZVH-en nieuwe fenomenen en uitdagingen zien zetten we in op deskundigheidsbevordering voor de keten en het betrekken van deskundigen.
De ontwikkelde werkwijze van signalering, analyse in weegploeg en bespreking in casusoverleg passen we de komende jaren niet aan. Voor een effectieve samenwerking met betrekking tot de PGA Radicalisering en een zorgvuldige informatie-uitwisseling is een convenant afgesloten met de betrokken partners. In 2019 is het convenant herijkt en werden het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) en de GGZ als convenantpartners toegevoegd.
Tijdens de OM-afdoening van een strafzaak op ZSM wordt met een triage beoordeeld of het een complexe zaak met multiproblematiek betreft. Als dit het geval is, wordt de zaak overgedragen aan het ZVH ZHZ voor het maken van een PGA. Bij veldaanmeldingen van ketenpartners wordt de betreffende persoon/het systeem aangemeld door een van de ketenpartners. Dit gebeurt uitsluitend wanneer er sprake is van complexe multiproblematiek en de situatie in het voorveld niet langer tot een oplossing of doorbraak van het probleem lijkt te leiden.
Risico-inschatting en eventueel opstellen van en (veiligheids)plan van aanpak bij uitstromende delinquenten van zware delicten, zeden en TBS. Dit gebeurt altijd op verzoek van de Burgemeester van de terugkeergemeente. Het ZVH was in 2019/2020 niet gemandateerd voor de BIJ regeling. Wel waren wij, op uitnodiging, verschillende malen betrokken bij de advisering aan de driehoek in verschillende gemeenten.
Naast de domein-overstijgende aanpak van de reguliere complexe Huiselijk Geweld-zaken, wordt er volop ingezet voor een sluitende aanpak rondom hoog-risico (ex-partner)stalking. Het hieruit vormgegeven werkproces beslaat zowel de verantwoordelijkheden van de politie bij signalering van (ex-partner)stalking, de rol van Veilig Thuis bij onderzoek en triage als de rol van het ZVH ZHZ bij de complexe casuïstiek die hieruit voortvloeit. Het inspectierapport dat is verschenen naar aanleiding van het tragische overlijden van Humeyra biedt hiervoor meerdere aanknopingspunten. Naar aanleiding van dit rapport heeft het ZVH ZHZ een nieuw en verbeterd werkproces ontworpen in samenwerking met Politie, Veilig Thuis en het OM.
Vanaf 2020 zijn gemeenten wettelijk verantwoordelijk voor de Aanpak Mensenhandel. Het beleggen van de coördinatie hiervoor is een proces dat nog niet afgerond is op het verschijnen van dit online jaarverslag. Het ZVH heeft in haar hele bestaan veel casuïstiek verwerkt met het label ‘Mensenhandel’. Dit gezien de complexiteit van de problematiek rondom het thema. Maar ook omdat mensenhandel in het voorveld vaak niet herkend wordt. Later blijkt, onder procesregie, dat er meer speelt. Om onze rol goed op te kunnen pakken stemt ZVH ZHZ nauw af met landelijke partners, expertgroepen en de regionaal beleidsregisseur Mensenhandel van de VAR. Daarnaast betrekken de procesregisseurs, afhankelijk van de casuïstiek, de juiste partners om te komen tot een effectieve PGA met voldoende aandacht voor de problematiek van mensenhandel. Gezien de landelijke verbinding komt de consult en expertise functie van het ZVH hier goed tot zijn recht. Samen met de ketenpartners streven wij naar een steeds gerichtere aanpak en eerdere signalering op dit thema.